आश्रम शाळेतील शिक्षकांचे ऑनलाइन प्रशिक्षण तंत्रज्ञान आत्मसात करण्यास तसेच कौशल्य सुधारण्यास मदत करते.

 आश्रम शाळेतील शिक्षकांचे ऑनलाइन  प्रशिक्षण  तंत्रज्ञान  

आत्मसात  करण्यास तसेच कौशल्य सुधारण्यास मदत करते.

-तंत्रज्ञान आणि आयसीटीच्या संपर्कात असलेल्या 65% शिक्षकांसह डिजिटल पायाभूत सुविधेची आवश्यकताही या सर्वेक्षणात अधोरेखित केली गेली; शिक्षकांनी ऑनलाईन तसेच नवीन अध्यापनाचा दृष्टीकोन सादर करण्याची गरज यावर भर दिला ; अशा  कार्यक्रमातून शिक्षकांना त्यांची कौशल्ये 27 टक्क्यांनी सुधारण्यास मदत करते.

 

एडस्कार्क इंटरनॅशनल प्रायव्हेट लिमिटेडच्या वतीने नुकतेच शालेय शिक्षकांना प्रशिक्षण देण्यासाठी एकात्मिक पायलट प्रकल्प घेण्यात आला. यामध्ये ठाणे तसेच महाराष्ट्रातील आश्रमशाळेत अ‍ॅम्परसँड ग्रुपच्या मालकीच्या शाळा व्यवस्थापन कंपनी आहेत.

 

शिक्षकांच्या क्षमता वाढीसाठी शाश्वत गुणवत्तेचे प्रशिक्षण आणि तंत्रज्ञानाच्या सहाय्याने निरंतर व्यावसायिक विकासासाठी शाश्वत प्रशिक्षण प्रदान करणे हा या कार्यक्रमाचा उद्देश होता. ठाणे विभाग, आदिवासी विकास विभाग, महाराष्ट्र सरकारच्या अतिरिक्त आयुक्त कार्यालयाने थेम्बा, सुसारवाडी, शेणवा, मध, डहागाव, आंबिवली येथे असलेल्या शेजारील आश्रमशाळांमधील 28 अनुभवी आणि नवीन प्राथमिक, माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षकांची निवड केली. या कार्यक्रमात भाग घेण्यासाठी ठाण्यातील अनेक लहान गावांचा समावेश आहे. कार्यक्रमाचा कालावधी 60 तास होता आणि तो मराठी भाषेत देण्यात आला. या विषयाबाबत प्रभावी ज्ञान समजण्यासाठी प्रत्येक कोर्सच्या विभागाचे विभाजन केले.

 

कार्यक्रम सुरू होण्यापूर्वी शिक्षकांना भेडसावण्या आव्हानांचा आढावा घेण्यासाठी आणि शिक्षकांसाठी प्रशिक्षण अभ्यासक्रम तयार करण्यासाठी तसेच त्यावर उपाय शोधण्यासाठी सुमारे 60 शिक्षक आणि 10 मुख्याध्यापक असलेल्या 10 शाळांमध्ये सर्वेक्षण केले गेले.सहाव्या अभ्यासक्रम आणि सहा विभागांसह एक प्रशिक्षण कार्यक्रम तयार केला गेला ज्यामध्ये २१ व्या शतकाच्या शिक्षणाचा,  शैक्षणिक पद्धतीचा समावेश आहे. तंत्रज्ञानाद्वारे संबंधित विषयांसह अध्यापनशास्त्रीय कौशल्ये सुधारणे हा उद्देश होता. अगोदर आणि नंतर असा मूल्यांकन तपशीलवार केला गेला आणि शिक्षकांमधील सरासरी गुणांची तुलना केली गेली. एम्परसँड ग्रुपने केलेल्या सर्वेक्षणात प्रायोगिक प्रकल्पाच्या अगोदरच्या तुलनेत शिक्षकांच्या स्किलिंग ज्ञानात 27 टक्के सुधारणा दिसून आली आहे.

 

सर्वेक्षणातील महत्वाचे मुद्दे:

 

1. ऑनलाईन यंत्रणा आणि इंटरनेट चालवण्यास सक्षम.

2. 65 टक्के शिक्षकांना नवीन तंत्रज्ञान शिकण्याची आणि त्या आत्मसात करण्याची इच्छा आहे.

3. सध्याच्या सेवेत असलेल्या शारीरिक वर्ग प्रशिक्षणात खूपच असंतोष असून आकर्षकतेची कमी.

4. 50 टक्के शिक्षकांना अध्यापनाच्या नवीन पद्धती शिकण्याची इच्छा आहेत

5. बाल मानसशास्त्र ही मोठी गरज

6  आरोग्य आणि सुरक्षिततेच्या गरजेबाबत कमी जागरूकता

7. विशेष गरजा असलेल्या मुलांना हाताळण्याबाबत कमी जागरूकता

8. गणित आणि इंग्रजी विषयांवर भर देण्याची आवश्यकता.

9. पालक सर्वात महत्त्वाचे भागधारक असल्याने पालकांचा या शिक्षण पद्धतीत समावेश असण्याची गरज.

 

अम्परसँड ग्रुपचे चेअरमन श्री रुस्तम केरावाला म्हणाले, "हे सर्वज्ञात आहे की, शिक्षणाच्या कर्तृत्वाची गुणवत्ता आणि मर्यादा प्रामुख्याने शिक्षकांची क्षमता, संवेदनशीलता आणि शिक्षकांच्या प्रेरणेने निर्धारित केली जाते.शिक्षकांच्या क्षमता वाढीसाठी आणि त्यांच्या सतत व्यावसायिक विकासासाठी तंत्रज्ञान सक्षम सोल्यूशनद्वारे शाश्वत गुणवत्ता समाधान प्रदान करणे हा या कार्यक्रमाचा उद्देश होता. हे प्रशिक्षण आदिवासीबहुल भागातील शिक्षकांना शिकवण्याच्या आधुनिक पद्धतींमध्ये स्वत: चे कौशल्य विकसित करण्यास आणि वैज्ञानिक पद्धतीने विद्यार्थ्यांच्या गरजा भागविण्यास मदत करेल. ”

 

शालेय शिक्षकांनी असे नमूद केले की, ऑनलाइन शिक्षक प्रशिक्षण मंच हा एक नवा बदल आहे कारण शिक्षक म्हणून शिक्षणाच्या काळात शिक्षित केलेल्या बहुतेक संकल्पना अभ्यासक्रमामध्ये पुन्हा पाहिल्या जातात. या प्रशिक्षणामुळे त्यांना रॉट लर्निंग फ्री क्लासरूम तयार करण्याचे सामर्थ्य प्राप्त झाले आहे आणि त्यांना नवनवीन विचार करण्यास भाग पाडले आहे.

 

आदिवासी विकास विभागाचे अतिरिक्त आयुक्त यांच्यामुळे पारंपारिक पद्धतीने पूरक असलेल्या अध्यापनाच्या नवीन पद्धतींचा अवलंब करण्याच्या उद्देशाने ठाणे येथे हा प्रकल्प राबविण्यास मदत झाली. हे प्रशिक्षण आदिवासी शिक्षकांना फायदेशीर ठरले आहे आणि एनसीईआरटी असणार्‍या शिक्षकांशी ते संबंधित आहे. त्यामुळे शिक्षकांना ऑनलाइन प्रशिक्षण घेण्यास प्रोत्साहित करता आले.